دفاتر خدمات قضایی در راستای الکترونیکی شدن اقدامات قضایی و همچنین دسترسی ساده‌تر هموطنان به کارشناسان قوه قضاییه تشکیل شده‌اند.حوزه فعالیت دفاتر خدمات قضایی اغلب در محدوده ثبت و پیگیری قضایی است. در ادامه به توضیح وظایف دفاتر خدمات قضایی و شیوه طرح دعوا به صورت الکترونیکی می‌پردازیم.
وظایف دفاتر خدمات قضایی به شرح ذیل است:
- ثبت دادخواست‌های بدوی دادگاه‌های حقوقی، خانواده و شورای حل اختلاف (درخواست سازش به‌صورت الکترونیکی قابل ثبت نبوده و مانند قدیم به صورت دستی از طریق شورا ثبت می‌گردد.)
- ثبت شکوائیه.
- ثبت واخواهی و تجدیدنظر آرای شورای حل اختلاف، دادگاه های خانواده، حقوقی و کیفری
- ثبت اعاده دادرسی دعاوی حقوقی، فرجام خواهی و پرونده‌های مرتبط با دیوان عالی کشور
- ثبت دادخواست بدوی دیوان عدالت اداری.
- اعتراض به قرارهای نهایی دادسرا (منع تعقیب، موقوفی تعقیب، تعلیق تعقیب، توقف تحقیقات، دستور ضبط وجه الکفاله، دستور ضبط وجه الوثاقه)
- اعتراض ثالث
- دعاوی طاری (دعوای تقابل، ورود ثالث و جلب ثالث)
- درخواست تامین دلیل و تامین خواسته
- ثبت اظهارنامه (اخطار قانونی)
- ثبت لایحه (در آینده نزدیک)
- پیگیری ابلاغ الکترونیکی
- پیگیری آخرین وضعیت دادخواست، شکواییه، لایحه و یا اظهارنامه، پیگیری زمان تشکیل دادگاه، پیگیری اظهارنامه و ارائه گواهی ابلاغ
- ثبت نام اشخاص حقیقی و حقوقی در سامانه قوه قضاییه
- تمدید پروانه وکلا (دریافت هزینه دادگستری)
شیوه‌های طرح دعوا به صورت الکترونیکی به قرار ذیل است:
- درگاه خدمات الکترونیکی: در این شیوه، ثبت دادخواست و یا شکواییه پس از ورود به درگاه خدمات قضایی الکترونیکی صورت می‌گیرد و کد رهگیری به دنبال تکمیل اطلاعات دریافت می‌شود. متعاقب آن، متقاضی به دفتر خدمات قضایی مراجعه کرده و هزینه‌های مربوط به دادخواست و یا شکواییه را پرداخت نماید. ارایه خدمات الکترونیکی به روش خودکاربری برای ثبت و ارسال الکترونیکی اظهارنامه، شکواییه، دادخواست‌های بدوی، طاری و اعتراضی برای وکلا فراهم شده است. وکلای دادگستری که در سامانه ثنا ثبت‌نام کرده‌اند می‌توانند با مراجعه به سامانه عدل‌ایران از قسمت “خدمات ویژه وکلا” شخصا برای ثبت، تکمیل فرایند خدمات الکترونیکی و پرداخت هزینه‌های قانونی اقدام نمایند. شایان ذکر است در این مرحله وکلا باید پس از هماهنگی با یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، خدمت مورد نظر را به آن دفتر ارسال نمایند تا پس از بررسی نهایی نسبت به ارسال آن به مرجع قضایی اقدام شود.
- رجوع به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: در این شیوه، مراجعه کننده از همان ابتدا به دفتر خدمات قضایی مراجعه نموده و با ارائه اطلاعات و مدارک مورد نیاز، دادخواست و یا شکواییه خود را ارائه می‌نماید. در حال حاضر، تمام عنواین خواسته و یا اتهام قابل طرح در این دفاتر نیست.