توضیحات
قرارداد عدم رقابت چیست؟
هنگامی که شخصی با یک شخص حقوقی همکاری می کند و بین آن ها رابطه کاری شکل می گیرد معمولا اطلاعات مهم و اسرار تجاری در راستای پیشبرد اهداف کاری بین آن ها رد و بدل می شود. بدین صورت، شخص همکار در جریان اطلاعات مهم کارفرما قرار می گیرد و به تمام یا بخشی از اسناد و مدارک او دسترسی می یابد. به همین جهت احتمال رقابت همکار به طرق مختلف با کسب و کار کارفرما افزایش می یابد. پس کارفرما برای رفع این خطر احتمالی و حفظ منافع خود با همکار قرارداد عدم رقابت منعقد می نماید. در این قرارداد همکار موظف است از انجام تمام اموری که مستلزم رقابت با کارفرما باشد خودداری نماید. تنظیم قراردادی دقیق و حقوقی که تمام جوانب امر را در نظر بگیرد کمک شایانی به کسب و کارها و کارفرمایان خواهد کرد.
چرا قرارداد عدم رقابت
یکی از مواردی که ممکن است برای کسب و کارها دغدغه به شمار بیاید مخصوصا کسب و کار های نوپا و نوین این است که افرادی که در حال همکاری هستند در زمان همکاری و یا بعد از آن با شرکت رقابت نکنند و فعالیتی رقابت آمیز و مشابه با فعالیت شرکت را انجام ندهند.
حال اگر این افراد بعد از خروج، سریعاً بخواهند به همان کسب و کار بپردازند مشکلاتی را برای کارفرما یا صاحب کار ایجاد می کنند. به همین خاطر کارفرما ها یا مدیران با کارمندان خود قرارداد عدم رقابت منعقد می کنند تا از این رقابت آنها جلوگیری کنند. قرارداد عدم رقابت ( Non-compete Agreement ) قراردادی است که میان کارفرما ( مدیر ، صاحب اطلاعات ) و کارگر ( کارمند ، گیرنده ی اطلاعات) برای مدتی مشخص و در محدوده جغرافیایی معین به منظور عدم رقابت و حفظ منافع تجاری تنظیم و امضاء میشود.
در حوزه فعالیت کسب و کارهای نوپا، بنیان گذاران اطلاعات مهم و ارزشمندی را در آن حوزه دارند و تمامی شرکت هایی که قرارداد عدم رقابت می بندند یک راز مهم دارند که نگران افشا شدنش می باشند. زمانی که قرارداد می بندند در واقع هدفشان این است که این راز مهم را به هر نحوی که شده است حفظ نمایند. تمامی شرکتهای تجاری به این دلیل قرارداد عدم رقابت با پرسنل یا شرکت های همکار خود منعقد می نمایند که بتوانند از اسراری که دارند حفاظت نمایند. به عبارت دیگر اگر شرکت ها نتوانند از این رازها محافظت نمایند این امکان را به رقبا داده اند که با آگاهی از شرایط شرکت اول، سهم بیشتری از بازار را به دست آورند. در واقع کسب و کار به واسطه امضای این قرارداد، کارمندان را از پیوستن به رقبای منع میکند.
از زمان شروع و تا زمان رشد، بنیان گذاران استارتاپ برای رسیدن به توافق باید بخشی از اسرار و اطلاعات محرمانه را با سرمایه گذار به اشتراک بگذارند. در این بین یک نگرانی برای بنیان گذار به وجود میآید که با در نظر گرفتن اطلاعاتی که در اختیار سرمایه گذار قرار میدهند، سرمایه گذار بخواهد به گسترش تولیداتی بپردازد که منافع بنیان گذار را به خطر بیندازد و به رقابت با آنان اقدام کند.
نکاتی است که در اعتبار این قرارداد موثر است. یکی از مهمترین مسائل در قراردادهای حقوقی، غیرقابل تفسیر بودن قرارداد است. بهعبارت دیگر باید موضوعِ قرارداد کاملاً صریح و روشن در قرارداد قید گردد. مدت قرارداد نیز باید بهصورت روشن در قرارداد قید شود. باید توجه داشت که طبق قانون مدنی نمیتوان شخصی را مطلقاً از حقی محروم کرد و زین سبب لازم است تا مدت زمانِ مناسبی در قرارداد برای منع رقابت ذکر شود. محل اجرای قرارداد نیز یکی دیگر از مواردی است که در قراردادهای مربوط به عدم رقابت باید در نظر گرفته شود.