سهام تشویقی چیست؟
سهام شرکت ها خواه برای عرضه در بورس باشند و خواه برای کارکنان شرکت باشد موضوع حساس و مهمی است و لازم است شرکت درخصوص آن برنامه منسجم و کارآمدی داشته باشد. اعطای سهام به کارکنان شرکت باید در راستای افزایش انگیزه، حفظ نیروی انسانی، بهره‌وری شرکت و توسعه اقتصادی آن باشد. در بسیاری از شرکت ها مدیران جدا از آثار مالی اعطای سهام با استفاده از نیروهای متخصص در مدیریت منابع انسانی می کوشند تا به شکلی از اعطای سهام به کارمندان خود در جهت بالابردن کارایی نیروی انسانی استفاده کنند و حتی به خلق ارزش های نوین در کسب و کار کمک کنند.
مقالات مرتبط:
سهام تشویقی یکی از موثرترین ابزارهایی است که شرکت ها برای حفظ انگیزه‌ی نیروی انسانی خود است. سهام تشویقی به شرکت ها برای استخدام و به کارگیری نیروهای بااستعداد کمک میکند. در مقابل استعداد و انگیزه و مهارت های کارکنان مدیران شرکت با تخصیص سهام تشویقی به کارکنانی که خوب عمل میکنند سهام میدهد و آنها را ترغیب میکند تا در شرکت باقی بمانند. هرچه کارمندان سابقه بیشتری داشته باشند از اختیارات و سهام بیشتری هم اصولا برخوردار میشوند.
اهمیت سهام تشویقی
شرکت های نوپا تلاش میکنند که در حوزه ی کسب و کارشان شناخته شوند و برای خود اعتبار و موقعیت تجاری ویژه ای فراهم آورند. این شرکت ها همواره در تلاشند تا باقی بمانند. سهام تشویقی را میتوان جلیقه نجات شرکتها دانست چرا که میتواند آنها را از تحمل زیانی که به شرکت ممکن است با رفتن نیروهایش تحمیل شود در امان نگه دارد.
انواع سهام اعطایی شرکت ها به کارکنان
سهامی که به کارمندان تعلق میگیرد میتواند در سه دسته زیر باشد:
- سهام کمکی (stock grant)یکی از انواع سهام‌های رایج در استارتاپ‌ها که به وسیله آن کارفرما به عنوان پاداش بخشی از سهام را برای کارمندان خود آزاد میکند. سهام کمکی طراحی شده است تا کارمندانی که برای یک دوره زمانی برای شرکت کار میکنند در شرکت حفظ شوند. بدین ترتیب مثلا کارمند در صورتی که دو سال در شرکت بماند میتواند مالک سهامی شود که از روز اول برای وی درنظر گرفته شده است. ماندگاری نیروی انسانی در کسب و کارهای نوپا و استارتاپ‌ها بسیار اهمیت دارد به نحوی که میتواند عامل رشد و موفقیت یک شرکت نوپا محسوب شود و یا توسعه آن را در سالهای آینده تا حد زیادی تضمین کند.
- سهام ضمانتی(stock warrant) : سهام ضمانتی به آن قسمت از سهام یک شرکت گفته میشود که مدیران به دلایل مختلفی به کارکنان خود حق و امتیاز خرید آن را میدهند و بدین ترتیب کارکنان را به عنوان بخشی از پیکره شرکت درمی آورند.
- سهام تشویقی(stock option) سهام تشویقی جزو سهام های نوظهور در دنیای کسب و کار است و به موجب آن مالک کسب و کار به کارکنان پیشنهاد میدهد که مالک قسمتی از سهام وی در آینده شود. در واقع این سهام برای ایجاد انگیزه در بین نیروهای تازه وارد در یک شرکت به کار میرود. تلاش میشود تا این سهام تشویقی از شرکت ها به عنوان یه هدیه بلاعوض به کارمندان داده میشود و اگر شرکتها تعهدی در این خصوص کنند برایشان الزام آور است. از آنجایی که اعطای سهام تشویقی به کارکنان در قالب قرارداد اعطای سهام تشویقی صورت میپذیرد نیاز به قبولی کارکنان دارد و اگرچه این قرارداد میتواند تا حدی جنبه تشریفاتی داشته باشد ولی باید از سوی هر دو طرف امضا و تنفیذ گردد.
عوامل موثر در اعطای سهام تشویقی:
- اعطای سهام تشویقی به نیروهای تازه وارد: انعقاد قرارداد سهام تشویقی با کسانی که به تازگی به یک کسب و کار پیوسته اند میتواند به اندازه ای در انگیزه هایشان موثر باشد که برنامه های متنوع در حیطه افزایش انگیزه کارمندان و یا ایجاد همدلی سازمانی نتواند کسب و کارهای نوپا را به این هدف برساند. انعقاد قرارداد سهام تشویقی با نیروهای تازه نفس در یک شرکت میتواند به آنها احساس تعلق و مالکیت را القا کند و آنها برای اینکه خودشان نیز بیشتر منتفع گرند با همت بیشتری کار و فعالیت کنند. از سوی دیگر استارتاپ‌ها و شرکت های دانش بنیان عمدتاً با سرمایه های اندک کار خود را شروع میکنند و در ابتدا در تأمین حقوق و مزایای مورد انتظار کارمندان با چالش های کثیری مواجه هستند که استفاده از سهام تشویقی و ابزارهایی از این دست میتواند آنها را به نیروهای کاری با انگیزه متصل کند و به آنها این امکان را بدهد تا در ادامه یک همکاری موفق عمل کنند.
- حفظ کارمندان متخصص و کلیدی شرکت با اعطای سهام تشویقی: در هر شرکتی نیروهایی وجود دارند که از بیشترین اهمیت برای آن شرکت برخوردارند. آنها نیروهایی محسوب میشوند که به دلایل متعددی از مهره‌های تأثیرگذار و کلیدی محسوب میشوند . این اهمیت میتواند به دلیل دانش خاص آنها، نبوغ آنها، وفاداری آنها و حتی به سبب اینکه بخشی از حافظه تاریخی یک کسب و کار محسوب میشوند باشد. غالباً مدیران شرکت ها همواره در تلاشند تا این گروه به رفتن از کسب و کار آنها حتی فکر هم نکنند و به همین جهت برای آنها به شیوه های مختلفی انگیزه ماندن در مجموعه را فراهم میکنند. علاوه بر سهام تشویقی در شرکت ها برای حفظ این نوع از کارکنان سهام دیگری تحت عنوان incentive stock option یا ایزو که نوع ویژه ای از سهام تشویقی است در این سهام نیز کارمندان یتوانند سهام شرکت را با قیمتی از پیش تعیین شده ولی در آینده خریداری کنند با این تفاوت که به نسبت سهام تشویقی عمومی دوره وستینگ و آزاد سازی سهام کوتاه تر است یعنی مثلا اگر در سهام تشویقی کارکنان بعد از گذشت دو یا سه سال میتوانند چنین کاری کنند در ایزو این توانایی را دارند که در مدت بسیار کوتاهی به این امر مبادرت ورزند. خصوصیت این سهام این است که دارای زمان بندی قطعی است. عمدتا در این نوع سهام، مالیات بر سهام عهده شرکت قرار میگیرد و همین موضوع سهام را ممتاز میسازد.
-
موسسه حقوقی بیان امروز به عنوان یک شرکت دانش بنیان ضمن آگاهی از تمام چالش ها و دغدغه هایی که استارتاپ ها و شرکت های دانش بنیان در فعالیت های خود با ان مواجه هستند آمادگی خود را برای اعطای خدمات حقوقی آنلاین و خدمات حقوقی حضوری به شرکت های نوپا و کسب و کارهای مجازی و همچنین سایر شرکت های بازرگانی در تنظیم قرارداد اعطای سهام تشویقی و نیز در ساختاربندی موضوعات این چنینی در شرکت ها اعلام میکند. برای دسترسی به گواهی دانش بنیانی موسسه بیان امروز در سایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری کافی است لینک زیر را ملاحظه نمایید: https://pub.daneshbonyan.ir/
و برای دیدن پروفایل موسسه حقوقی بیان امروز به عنوان کارگزار خدمات حقوقی از این طریق پیدایمان کنید:
https://tesc.ir/contractors/536/1
سلام ممنون از مطب بسیار مفیدتون، برای شرکت هایی که هنوز ورود نکردن به بورس سهام تشویقی از کجا میتونه تامین بشه