قرارداد کاری اصلی‌ترین مسئله در استخدام محسوب می‌شود و یکی از مهمترین بندهای آن بیمه است. بیمه کردن کارمند، کارگر و… در قرارداردهای کاری شامل شرایط و تعهداتی است که باید مورد توجه قرار گیرد. طبق قوانین وزارت کار و تأمین اجتماعی کارفرما موظف است هرچه سریع‌تر کارکنان خود را بیمه کند. کارفرما با پرداخت حق بیمه، مشمول پوشش‌های سازمان تأمین اجتماعی می‌شود. شرایط بیمه در قرارداد کاری باید ذکر شده و به همه موارد آن پرداخته شود.
تنظیم قرارداد کار
اولین قدم در استخدام کردن نیروی کار، تنظیم قرارداد کاری است. قراردادهای کاری عموما به قراردادهایی گفته می‌شود که همه شرایط و مفاد همکاری دو طرف (کارفرما و کارمند یا کارگر) در آن به تفصیل شرح داده شده است و همین مسئله است که باعث می‌شود یک قرارداد کاری وجه قانونی داشته باشد.
قرارداد کاری انواع مختلفی دارد که شامل قراردادهای دولتی و خصوصی و قراردادهای رسمی و موقت می‌شود. نکته مهمی که در خصوص همه این قراردادها وجود دارد پرداختن به شرایط بیمه است که در یکی از بندهای قرارداد کاری به آن پرداخته می‌شود.
تنظیم قرارداد کار و بیمه کارفرما
همان طور که در مقدمه هم اشاره کردیم، کارفرما موظف است طبق قوانین وزارت کار همه کارمندان و کارگران خود را تحت پوشش بیمه قرار دهد. در ایران بیمه اجباری که طبق قانون کارفرما موظف به اجرای آن است بیمه تأمین اجتماعی است. در تنظیم قرارداد کار کارفرما موظف است که شرایط بیمه و پرداخت حق بیمه را مشخص کند. در صورتی که یک کارفرما به هر دلیلی کارمندان و کارگران خود را بیمه نکند، موظف به پرداخت جریمه خواهد بود.
حتی در تنظیم قراردادهای کاری پاره وقت، قرارداد کاری موقت، پیمانکاری و آزمایشی نیز باید به شرایط بیمه شدن کارگر و کارمند پرداخته شود.
تنظیم قرارداد کار سه ماهه با بیمه
یکی از انواع رایج قرارداد کاری در کشور، قرارداد کاری سه ماهه است که دانستن نکات و جزئیات حقوقی آن می‌تواند آگاهی‌های لازم را برای کارفرما و کارمند به همراه داشته باشد. قرارداد کار سه ماهه می‌تواند شامل قرارداد کاری موقت و یا دائم باشد. به این نوع قرارداد معمولا قرارداد آزمایشی هم گفته می‌شود که در آن کارفرما و کارمند توافق می‌کنند تا در یک دوره سه ماهه به صورت آزمایشی با هم همکاری کنند و هریک از طرفین حق دارد در این دوره بدون اخطار قبلی و بی‌آن که الزام به پرداخت خسارت داشته باشد، رابطه کاری را قطع کند.
اما نکته مهم اینجا است که اگر قرارداد کاری در این مدت از سوی کارفرما قطع شود او ملزم به پرداخت حقوق تمام دوره آزمایشی خواهد بود اما اگر کارگر رابطه کاری را قطع کند فقط مستحق دریافت حقوق مدت انجام کار است.
سوال مهمی که برای اکثر افراد مطرح می‌شود این است که آیا قرارداد کار سه ماهه شامل بیمه می‌شود یا خیر؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم قرارداد کاری سه ماهه می‌تواند بخشی از قرارداد کار دائم یا موقت کارگر باشد. در این صورت کارفرما بستن قرارداد کار دائم را مشروط به گذراندن دوره آزمایشی می‌کند.
گاهی نیز قرارداد کار سه ماهه به صورت مستقل بین طرفین بسته می‌شود. در هر صورت از آنجایی که این قرارداد از جمله قراردادهای قانونی وزارت کار محسوب می‌شود و طبق قوانین این اداره همه کارگران با هر نوع قرارداد باید از خدمات بیمه بهره‌مند باشند، کارفرما موظف است که کارگر را در این دوره قرارداد کاری با هر مدتی که مشخص می‌شود بیمه کند. عدم بیمه کردن کارگر در این شرایط تخلف از قانون محسوب شده و کارگر می‌تواند اقدام به احقاق حق خود از طریق مراجع ذی صلاح نماید.
قرارداد کار ساعتی و شرایط بیمه در آن
یکی از انواع دیگر رایج قراردادهای کاری، قرارداد کار ساعتی است که از جمله قراردادهای موقت محسوب می‌شود. در چنین قراردادهایی کارگر و پرسنل موظف به انجام کار در ساعات مشخصی هستند که در قبال آن مزد و مزایا دریافت می‌کنند. در حقیقت حقوق و دستمزد کارگر یا کارمندان در چنین قراردادهایی بر اساس تعداد ساعت کار مشخص می‌شود. نکته مهم در این خصوص آن است که قرارداد کار به هر شکل که تنظیم شود شامل تمامی ضوابط قانون کار بوده و کارفرما موظف است به آن عمل کند.
سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا چنین قراردادهایی مشمول دریافت خدمات بیمه‌ای نیز می‌شوند؟ در پاسخ باید بگوییم که بله! طبق قانون کار تمام کار و فعالیت‌هایی که در ازای آن‌ها به شخص مزد یا حقوق پرداخت می‌شود، مشمول قانون کار و تأمین اجتماعی است و به همین دلیل نیز نوع و میزان همکاری در این مقوله تأثیری نداشته و باید برای هر قرارداد کاری بیمه کاری در نظر گرفته شود. طبق قانون در قراردادهای کار ساعتی با بیمه، برای هر ۸ ساعت کار صورت گرفته یک روز حق بیمه محاسبه می‌شود که کارفرما ملزم به پرداخت آن خواهد بود.
درخواست قرارداد کاری بدون بیمه
گاهی اوقات ممکن است که کارفرما درخواست تنظیم قرارداد کار بدون بیمه داشته باشد. باید بدانید به طور کلی هر قراردادی که بدون اشاره به شرایط بیمه و مزایای آن تنظیم شود قانونی نیست؛ چرا که طبق قوانین وضع شده از سوی وزارت کار و رفاه اجتماعی و همچنین قوانین تأمین اجتماعی، بیمه جزو حقوق اصلی کارگران و کارمندان است.
بنابراین اگر کارفرما بر خلاف قوانین عمل نماید، به دلیل انجام کار غیر قانونی می‌توان از او شکایت کرد. به این ترتیب همه قراردادهای کاری مشمول دریافت خدمات بیمه توسط کارگر و کارمند خواهند بود.
جمع‌بندی
قراردادکاری و شرایط آن از جمله مهمترین مسائل در استخدام محسوب می‌شود. برخورداری از خدمات بیمه برای همه کارگران و کارمندان مسئله‌ای مهم و ضروری است که باید در تنظیم قرارداد کاری به آن پرداخته شود. همان طور که در مقاله نیز اشاره کردیم، قراردادهای کاری به هر شکل و شیوه‌ای که تنظیم شوند باید مشمول بندهای مرتبط با بیمه بوده و در آن‌ها به بیمه کارگر و کارمند پرداخته شود.
شما می‌توانید با دانلود قرارداد کار (هر نوع قرارداد کاری رسمی، موقت، ساعتی و…) به نمونه بندهای مهم موجود در هریک از قراردادهای قانونی آشنا شوید و در زمان درخواست قرارداد کار و امضای آن با کارفرما به حقوق خود آگاه بوده و در زمان لازم از آن‌ها استفاده کنید.
بیشتر بخوانید:
